Kolejny dzień poszukiwań w projekcie Exoplanet Explorers. Ciągle dochodzą kolejne kandydatki (jest ich już 55!), ale przykuła moją uwagę jedna (nr 2), którą znalazłem 16 kwietnia 2017 roku. Postanowiłem wstawić ją na forum Zooniverse, aby inni dokonali jej analizy. No i coś mamy – kolejna kandydatka obiegającą czerwonego karła.

Jednak jest to niezwykła kandydatka na planetę. Sonda Kepler wykryła ją podczas kampanii nr 4 w misji K2. Obiega gwiazdę o oznaczeniu EPIC 210693462 (o jasności 13.87 mag) leżącą w konstelacji Byka, w osi rektascensji równo z Plejadami, a w deklinacji – z Hiadami (można więc wyobrazić sobie, że tworzą taki trójkąt prostokątny na niebie). Spadek jasności na skutek tranzytu, wynosi 0.00145 magnitudo (niestety, niedostępne amatorsko). Na podstawie B-V gwiazdy można było określić jej promień, który wynosi 0.312 promienia Słońca. Łącząc te dane, możemy wyliczyć promień naszej potencjalnej planety pozasłonecznej: około 7.900 kilometrów, a więc niewiele większa od Ziemi i jest skalista!

Ale o co chodzi – na podstawie okresu orbitalnego (31.39208 dnia) określono, że znajduje się idealnie w ekosferze. Wskaźnik ESI (Earth Similarity Index) wynosi aż 0.98! Użytkownik w EE o nicku Cabbink wyznaczył temperaturę na 309K (36°C) przyjmując istnienie atmosfery podobnej do ziemskiej oraz 282K (9°C), gdyby jej nie było. Dlatego, gdyby teraz potwierdzono istnienie tej planety, to zostałaby dopisana do listy planet nadających się do życia!

W związku z emocjonującym odkryciem, kandydatka została wpisana do najważniejszych znalezionych obiektów. Jest coraz bliżej! Pierwsza osoba, która zgłosiła jest shutcheon, Gabriel Murawski jest drugi na liście.

Autor grafiki: Courtesy of the ESO/M. Kornmesser

Członek oddziału PTMA Białystok, Gabriel Murawski, aktywnie uczestniczy w nowym projekcie organizowanym przez Zooniverse: Exoplanet Explorers. Polega on na klasyfikowaniu krzywych blasku pod kątem występowania spadków jasności charakterystycznych dla tranzytów planet pozasłonecznych. Dane pochodzą z sondy Kepler, uzyskane w trakcie misji K2.

Większość krzywych jasności została już przeanalizowana przez naukowców, jednak wiele potencjalnych egzoplanet umknęło. Społeczność ma okazję, aby ich wspomóc i samodzielnie odszukać pominięte obiekty. Jeśli sklasyfikowany przez nas nieznany obiekt okaże się tranzytującą planetą pozasłoneczną, stajemy się jego współodkrywcami.

Aby przejść na stronę projektu, kliknij tutaj.

Gabriel Murawski odnalazł ponad 150 potencjalnych obiektów po przeanalizowaniu blisko 27 tysięcy krzywych, z czego 80 są prawdziwymi (nieznanymi) kandydatkami. W większości mogą to być niewielkie planety, należące najprawdopodobniej do grupy superziemi lub niewielkich gazowych olbrzymów. Niewielkie spadki jasności (gdyż z tego powodu głównie pominięto) uniemożliwiają jednak ich rejestrację za pomocą amatorskiego sprzętu. Teraz czekamy na ostateczne wyniki projektu Exoplanet Explorers, które pojawią się w ciągu najbliższych kilku tygodni lub miesięcy.

Najmniejsza planeta pozasłoneczna jest nieco mniejsza od Wenus (0.81 Rz), a największa odnaleziona niewiele większa od Jowisza (1.06 Rj).

W gwiazdozbiorze Herkulesa znajduje się kometa C/2015 V2 (Johnson) o jasności około 8 magnitudo. Posiada ona wyraźnie zakrzywiony warkocz, który zarejestrował Gabriel Murawski za pomocą zestawu fotograficznego: ASI178MM-c, Canon FD 300mm f/4 i EQ5. Jest to stack 100 klatek po 30 sekund ekspozycji. Zdjęcie jest czarno-białe, gdyż kamera jest monochromatyczna. Przebieg sesji można było śledzić na transmisji internetowej na stronie 1000CA na Facebooku.

Wojciech Burzyński oraz Maciej Jarmoc zarejestrowali zakrycia dwóch jasnych gwiazd, które miały miejsce wieczorem 4 marca 2017 roku. Jakość nieba była bardzo słaba (chmura wysoka), jednak udało się uchwycić dwie okultacje przez Księżyc. Obserwacje przeprowadzono  w Ignatkach (koło Białegostoku) za pomocą teleskopu Sky-Watcher Dobson 305/1500, kamery NOVUS NVC GDN5811C-2 i insertera T. Wężyka.

Obie gwiazdy były podwójne, tego jednak nie widać przy analizie nagrań.

ZC 626 (48 Tau), 6,3 mag => 19:03:36,17 UT
Wcześniej od efemerydy o 0,2 sek, O-C = -0,02″

ZC 635 (gamma Tau), 3,7 mag => 21:03:34,02 UT
Wcześniej od efemerydy o 0,3 sek, O-C = -0,03″

Wieczorem 4 lutego doszło do zakrycia jaśniejszej gwiazdy 5 Tauri (4.1 mag) przez Księżyc. Gabriel Murawski zarejestrował to zjawisko korzystając z kamery planetarnej ASI178MM-c oraz obiektywu Canon FD 300mm f/4 nagrywając z prędkością 880 klatek na sekundę. 5 Tauri to gwiazda podwójna, której składniki są oddalone od siebie o 0.005″. Stopniowe pociemnienie jest widoczne, jednak słaby seeing nie pozwala jednoznacznie określić czy obiekt jest układem binarnym.

Zestaw obserwacyjny pozwala nagrywać zakrycia dla gwiazd jaśniejszych niż 4.5 mag z prędkością do 1500 FPS. Kolejny eksperyment zostanie przeprowadzony przy najbliższej okazji.

W nocy z 26/27 lipca 2016 roku niebo rozpogodziło się po godzinie 00:00. Było już za późno na przeprowadzenie piątej transmisji internetowej na żywo, dlatego wszystko działało się offline. Obserwacje zostały zakończone około godziny 02:45, kiedy robiło się coraz jaśniej.

Na pierwszy ogień poszła Mgławica Pierścień (M57) w konstelacji Lutni. Próby jej sfotografowania trwały ponad godzinę ze względu na coraz dokładniejsze ustawianie montażu na biegun. Kiedy z ogniskowej 1600mm montaż pozwolił fotografować po 5 sekund bez żadnego odrzutu klatek (brak guidingu), rozpoczęła się seria zdjęć. Ostatecznie materiał na M57 został przygotowany w niecałe 10 minut (107 klatek po 5 sekund). Złapała się również galaktyka IC 1296 widoczna nad mgławicą. Fotografia została zrobiona przez teleskop GSO 8″ na oddziałowym montażu NEQ6. Detektorem była kamera Altair GPCAMV2 IMX224, której testy wciąż trwają na różnych obiektach na niebie.

Messier 57 z ogniskowej 1120mm.

Następnym celem stała się Mgławica Mrugająca (NGC 6826) znajdująca się w konstelacji Łabędzia. To niewielki obiekt, którego szczegóły uwidaczniają się dopiero w dużym powiększeniu. Kamera poradziła sobie doskonale. Duża jasność mgławicy pozwoliła fotografować nawet z ogniskowej 2000mm (f/10), aby nieco lepiej uwidocznić szczegóły NGC 6826. Pojawiły się jednak problemy związane z dokładnością prowadzenia i nie udało się idealnie ustawić ostrość. Dlatego prezentujemy dwa zdjęcia:

NGC 6826 z ogniskowej 1120mm (wersja mono).

NGC 6826 z ogniskowej 2000mm (wersja kolorowa).

Przed wschodem Słońca, udało się złapać Neptuna. Głównym celem był jednak inny obiekt – Tryton. To największy i najjaśniejszy księżyc tej planety. Ku zaskoczeniu, był on bez problemu widoczny nawet na zdjęciach podglądowych! Co więcej, być może udało się zarejestrować ciemny pas na Neptunie. Przyszłe obserwacje powinny ustalić czy szczegół jest prawdziwy, albo stanowi artefakt podczas obróbki.

Neptun i Tryton z ogniskowej 2000mm (+ drizzle 2x).

W nocy z 24 na 25 marca mieliśmy okazję zaobserwować różne zjawiska wśród księżyców Jowisza. Udało się zarejestrować:

• zakrycie Europy za tarczę Jowisza
• przejście Io i Ganimedesa na tle Jowisza
• księżyce Io i Ganimedes rzucające cień na planetę w tym samym momencie
• wyjście Europy z cienia Jowisza

Poniższe filmy/animacje przedstawiają zjawiska, które załapały się na zdjęciach. Wszystko robione za pomocą lustrzanki Canon EOS 60D wraz z teleskopem MAK 127 postawionym na Sky-Watcher Virtuoso. Autor: Gabriel Murawski.

Po udanej fotografii przedstawiającej różnicę średnicy kątowej Słońca przy peryhelium i aphelium Ziemi (kliknij tutaj), postanowiłem pójść o krok dalej. W pierwszych dniach każdego miesiąca robiłem zdjęcie tarczy słonecznej, aby potem stworzyć animację. Zostały dodane wszystkie zdjęcia robione od lipca 2015 roku do stycznia 2016 roku. Pierwsze efekty są już widoczne, dlatego pokazuję jak obecnie to wygląda. Jednak do wykonania ostatniego zdjęcia brakują jeszcze trzy miesiące.

Każda fotografia została robiona za pomocą Canona EOS 60D z obiektywem o ogniskowej 300mm. Dodatkowe parametry: przysłona f/8.0, ISO 200, czas naświetlania dostosowany do warunków (były sesje, kiedy musiałem fotografować Słońce przez chmury). .

Wynik jest następujący (autor- Gabriel Murawski):