Roczne archiwum: 2017

XXVII Seminarium SOPiZ w Łodzi

9 czerwca 2017WydarzeniaGabriel Murawski

20 maja 2017 roku w Łodzi odbyło się XXVII seminarium Sekcji Obserwacji Pozycji i Zakryć (SOPiZ). Udział wzięło około trzydzieści osób, a z naszego Oddziału wybrali się: Wojciech Burzyński, Franciszek Chodorowski, Maciej Jarmoc i Gabriel Murawski. Poprzednie Seminarium miało miejsce w 2007 roku, dlatego tegoroczne stanowiło formę reaktywacji Sekcji dla obserwatorów zjawisk zakryciowych.

Lista tematów, które były podejmowane:

Z historii działalności SOPiZ (38 lat) – Marek Zawilski
Obserwacje zjawisk zakryciowych – aktualne standardy, nowości i trendy – Wojciech Burzyński
Kilka słów o kamerach do zakryć – Leszek Benedyktowicz
Testy i obserwacje za pomocą kamery integracyjnej NOVUS NVC GDN5811C-2 – Wojciech Burzyński
Arduino Uno jako tani inserter czasu – Piotr Smolarz
Zakrycie asteroidalne (22) Kalliope z dnia 14.03.2017 r. – Wojciech Burzyński
Wielka Wyprawa PTMA na całkowite zaćmienie Słońca – USA 2017 – Wojciech Burzyński
Obserwacje tranzytów planet pozasłonecznych – Gabriel Murawski
311 lat spóźnieni – ciekawe ślady z przeszłości (o zaćmieniu Słońca z 1706 r., skrót referatu) – Marek Zawislki
Zakrycia asteroidalne i brzegowe w 2017 r. – Wojciech Burzyński

Prezentacje są dostępne do pobrania na stronie Sekcji Obserwacji Pozycji i Zakryć: kliknij tutaj.

Seminarium SOPiZ było transmitowane na żywo przez Internet. Powtórki są dostępne w dwóch częściach, ze względu na ograniczenia Facebooka (stream do 4 godzin):

Część 1 transmisji internetowej SOPiZ
Część 2 transmisji internetowej SOPiZ

Zebranie OB PTMA – 09 V 2017 r.

11 maja 2017Spotkania PTMAGabriel Murawski

9 maja 2017 roku, dokładnie rok po ostatnim tranzycie Merkurego na tle Słońca, odbyło się zebranie OB PTMA. Jest ono szczególne, ponieważ to ostatnie (podsumowujące) spotkanie w obecnej kadencji Oddziału Białostockiego.

Gabriel Murawski przedstawił swoje znaleziska w projekcie Exoplanet Explorers organizowany przez Zooniverse oraz omówił, w jaki sposób możemy samodzielnie odkryć egzoplanetę. Wspomniał również o ciekawym znalezisku, czyli kandydatka na planetę skalistą znajdującą się w ekosferze. Aby przejść na stronę projektu EE, kliknij tutaj. Następnie Wojciech Burzyński wygłosił prezentację o swojej pierwszej udanej obserwacji zakrycia planetoidalnego. Zbliża się również XV Podlaski Festiwal Nauki i Sztuki, w którym będzie uczestniczył OB PTMA. Łukasz Wołyniec omówił cele oraz podział obowiązków członków naszego Oddziału podczas imprezy.

Zooniverse (Exoplanet Explorers) – projekt, w którym amatorzy poszukują nieznane planety pozasłoneczne – G. Murawski
Kandydatka na zamieszkiwalną planetę pozasłoneczną: EPIC 210693462 b – G. Murawski
Zakrycie asteroidalne planetoidy (22) Kalliope z 14 marca 2017 roku – W. Burzyński
Przygotowania do XV Podlaskiego Festiwalu Nauki i Sztuki – Ł. Wołyniec

Obecni członkowie (17): Wojciech Burzyński, Anna Pryczynicz, Anna Wojciuk, Justyna Hodźko, Katarzyna Danilczuk, Tomasz Białkowski, Maciej Jarmoc, Łukasz Wołyniec, Maciej Borkowski, Krystian Wysocki, Krzysztof Stobicki, Franciszek Chodorowski, Szymon Dykiert, Marcin Wójnicz, Anatol Matwiejczyk, Konrad Szczęsny, Gabriel Murawski

Dziękujemy za przybycie i zapraszamy na Walne Zebranie Członków OB PTMA, które odbędzie się 8 czerwca 2017 roku o godzinie 18:00.

EPIC 210693462 b – kandydatka na planetę skalistą w ekosferze!

6 maja 2017ObserwacjeGabriel Murawski

Kolejny dzień poszukiwań w projekcie Exoplanet Explorers. Ciągle dochodzą kolejne kandydatki (jest ich już 55!), ale przykuła moją uwagę jedna (nr 2), którą znalazłem 16 kwietnia 2017 roku. Postanowiłem wstawić ją na forum Zooniverse, aby inni dokonali jej analizy. No i coś mamy – kolejna kandydatka obiegającą czerwonego karła.

Jednak jest to niezwykła kandydatka na planetę. Sonda Kepler wykryła ją podczas kampanii nr 4 w misji K2. Obiega gwiazdę o oznaczeniu EPIC 210693462 (o jasności 13.87 mag) leżącą w konstelacji Byka, w osi rektascensji równo z Plejadami, a w deklinacji – z Hiadami (można więc wyobrazić sobie, że tworzą taki trójkąt prostokątny na niebie). Spadek jasności na skutek tranzytu, wynosi 0.00145 magnitudo (niestety, niedostępne amatorsko). Na podstawie B-V gwiazdy można było określić jej promień, który wynosi 0.312 promienia Słońca. Łącząc te dane, możemy wyliczyć promień naszej potencjalnej planety pozasłonecznej: około 7.900 kilometrów, a więc niewiele większa od Ziemi i jest skalista!

Ale o co chodzi – na podstawie okresu orbitalnego (31.39208 dnia) określono, że znajduje się idealnie w ekosferze. Wskaźnik ESI (Earth Similarity Index) wynosi aż 0.98! Użytkownik w EE o nicku Cabbink wyznaczył temperaturę na 309K (36°C) przyjmując istnienie atmosfery podobnej do ziemskiej oraz 282K (9°C), gdyby jej nie było. Dlatego, gdyby teraz potwierdzono istnienie tej planety, to zostałaby dopisana do listy planet nadających się do życia!

W związku z emocjonującym odkryciem, kandydatka została wpisana do najważniejszych znalezionych obiektów. Jest coraz bliżej! Pierwsza osoba, która zgłosiła jest shutcheon, Gabriel Murawski jest drugi na liście.

Autor grafiki: Courtesy of the ESO/M. Kornmesser

Walne Zebranie Członków OB PTMA

3 maja 2017WydarzeniaGabriel Murawski

Walne Zebranie Członków OB PTMA odbędzie się w dniu 8 czerwca 2017 r. (czwartek). Miejsce – Wydział Historyczno-Socjologiczny Uniwersytetu w Białymstoku, ul. Plac Uniwersytecki 1.

Proszę o punktualne przybycie o godz. 18:00, dajemy kwadrans akademickich dla tych którzy mogą się spóźnić i część formalną dotyczącą podsumowania dobiegającej końca kadencji zaczynamy punktualnie o 18:15.

Porządek obrad:

18:15 – 18:45 – OB PTMA w latach 2013-2017 – prezentacja multimedialna – W. Burzyński
18:45 – 19:00 – Sprawozdanie z działalności Oddziału w latach 2013-2017 – odczytanie Ł. Wołyniec
19:00 – 19:45 – Wybór nowych władz Oddziału:
– prezesa, wiceprezesa,
– sekretarza, skarbnika,
– członków Zarządu Oddziału,
– członków Komisji Rewizyjnej Oddziału i ewentualnie członków Sądu Koleżeńskiego
– wybór delegatów na Walny Zjazd Delegatow PTMA w 2018 r.
– wnioski do ZG PTMA o uhonorowanie członków odznaczeniami – odznakami lub dyplomami uznania
19:45 – 20:15 – Plan pracy na przyszłe lata – dyskusja, podjęcie uchwał

Dla przypomnienia, aby uchwały Walnego Zjazdu były ważne, konieczna jest obecność co najmniej połowy członków. W związku z tym, obecność proszę potraktować jako obowiązkową!

Zebranie OB PTMA w maju 2017 r.

3 maja 2017Spotkania PTMAGabriel Murawski

Zebranie Członków OB PTMA odbędzie się w dniu 9 maja 2017 r. (wtorek) o godz. 18:00
Miejsce – Wydział Historyczno-Socjologiczny Uniwersytetu w Białymstoku, ul. Plac Uniwersytecki, pokój 35.

Będzie to ostatnie zebranie w 4-letniej kadencji władz Oddziału. Na 8 czerwca zaplanowane jest Walne Zebranie Oddziału.

80 odnalezionych kandydatek na planety pozasłoneczne

27 kwietnia 2017ObserwacjeGabriel Murawski

Członek oddziału PTMA Białystok, Gabriel Murawski, aktywnie uczestniczy w nowym projekcie organizowanym przez Zooniverse: Exoplanet Explorers. Polega on na klasyfikowaniu krzywych blasku pod kątem występowania spadków jasności charakterystycznych dla tranzytów planet pozasłonecznych. Dane pochodzą z sondy Kepler, uzyskane w trakcie misji K2.

Większość krzywych jasności została już przeanalizowana przez naukowców, jednak wiele potencjalnych egzoplanet umknęło. Społeczność ma okazję, aby ich wspomóc i samodzielnie odszukać pominięte obiekty. Jeśli sklasyfikowany przez nas nieznany obiekt okaże się tranzytującą planetą pozasłoneczną, stajemy się jego współodkrywcami.

Aby przejść na stronę projektu, kliknij tutaj.

Gabriel Murawski odnalazł ponad 150 potencjalnych obiektów po przeanalizowaniu blisko 27 tysięcy krzywych, z czego 80 są prawdziwymi (nieznanymi) kandydatkami. W większości mogą to być niewielkie planety, należące najprawdopodobniej do grupy superziemi lub niewielkich gazowych olbrzymów. Niewielkie spadki jasności (gdyż z tego powodu głównie pominięto) uniemożliwiają jednak ich rejestrację za pomocą amatorskiego sprzętu. Teraz czekamy na ostateczne wyniki projektu Exoplanet Explorers, które pojawią się w ciągu najbliższych kilku tygodni lub miesięcy.

Najmniejsza planeta pozasłoneczna jest nieco mniejsza od Wenus (0.81 Rz), a największa odnaleziona niewiele większa od Jowisza (1.06 Rj).

Kometa C/2015 V2 (Johnson)

17 kwietnia 2017ObserwacjeGabriel Murawski

W gwiazdozbiorze Herkulesa znajduje się kometa C/2015 V2 (Johnson) o jasności około 8 magnitudo. Posiada ona wyraźnie zakrzywiony warkocz, który zarejestrował Gabriel Murawski za pomocą zestawu fotograficznego: ASI178MM-c, Canon FD 300mm f/4 i EQ5. Jest to stack 100 klatek po 30 sekund ekspozycji. Zdjęcie jest czarno-białe, gdyż kamera jest monochromatyczna. Przebieg sesji można było śledzić na transmisji internetowej na stronie 1000CA na Facebooku.

Zebranie OB PTMA – 04 IV 2017 r.

13 kwietnia 2017Spotkania PTMAGabriel Murawski

Czwartego kwietnia miało miejsce zebranie OB PTMA, podczas którego mieliśmy okazję dokonać obserwacji przez teleskop! Na samym początku, Franciszek Chodorowski przedstawił niedawno wykonane zdjęcia komet (C/2015 V2 (Johnson) i 41P/Tuttle-Giacobini-Kresak) oraz obiektów głębokiego nieba (M51, M101) korzystając z ręcznego prowadzenia na montażu paralaktycznym. Oprócz tego, Wojciech Burzyński zaprezentował ostatnie zmagania z zakryciami gwiazd przez Księżyc. Omówiliśmy także widoczne zjawiska w ciągu najbliższego miesiąca – przede wszystkim kometę C/2017 E4 (Lovejoy), która dorównuje jasnością do 41P/Tuttle-Giacobini-Kresak (6 mag). Jak poprzednim razem, na spotkaniu była okazja obejrzenia różnych archiwalnych numerów czasopism („Astronomia”, „Urania” i „Vademecum Miłośnika Astronomii”), a także dwóch meteorytów: Sikhote-Alin i DHOFAR.

Następnie wszyscy wybrali się na zewnątrz, aby skorzystać z bezchmurnego nieba. Oddział PTMA w Białymstoku niedawno zakupił teleskop Sky-Watcher Star Discovery 150/750 na montażu azymutalnym z opcją GO-TO. Obserwowaliśmy Księżyc i wschodzącego Jowisza z czterema widocznymi satelitami. Oprócz tego, wykonaliśmy próbne zdjęcia Księżyca i Jowisza przy pomocy kamery planetarnej ASI178MM-c z filtrem ZWO IR850. Podczas obserwacji mieliśmy również zbliżenie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) do Księżyca. Minimalna odległość pomiędzy dwoma ciałami wynosiła około 3 stopnie łuku. Po powrocie do sali, Gabriel Murawski przeprowadził wstępną obróbkę wykonanych zdjęć, których efekty zostały przedstawione poniżej.

Powitanie nowych osób – W. Burzyński
Fotografie komet widocznych na niebie oraz galaktyk – F. Chodorowski
Zakrycia gwiazd przez Księżyc z 1 i 2 kwietnia – W. Burzyński
Obserwacje nieba: Księżyc, Jowisz, ISS – W. Burzyński
Fotografowanie Księżyca i Jowisza – G. Murawski
Dołączenie do OB PTMA: witamy Annę Wojciuk!

Obecni członkowie (14): Katarzyna Danilczuk, Szymon Dykiert, Zygmunt St. Perkowski, Maciej Borkowski, Wojciech Burzyński, Gabriel Murawski, Anna Pryczynicz, Anatol Matwiejczyk, Krzysztof Chomczyk, Konrad Szczęsny, Łukasz Wołyniec, Michał Chodorowski, Franciszek Chodorowski, Tomasz Białkowski.

Obecni goście (2): Anna Wojciuk, Dariusz Klimowicz.

Dziękujemy za przybycie i zapraszamy na kolejne spotkanie, które odbędzie się 9 maja 2017 roku o godzinie 18:00.

20170404_194035

Zebranie OB PTMA – 07 III 2017 r.

7 marca 2017Spotkania PTMAGabriel Murawski

Siódmego marca odbyło się kolejne zebranie OB PTMA, w którym uczestniczyło 20 osób. Rozpoczęło się od budowy modelu planetarnego TRAPPIST-1 w skali 1 na 4 miliardy (1 cm odpowiada 40.000 kilometrów), który wiernie odzwierciedla odległości między planetami i ich rozmiary. Następnie poruszone zostały tematy związane ze zbliżającymi się imprezami z okazji Dnia Akademickiego. Jak co miesiąc, na spotkaniu była okazja obejrzenia różnych archiwalnych numerów czasopism („Astronomia”, „Urania” i „Vademecum Miłośnika Astronomii”), a także dwóch meteorytów: Sikhote-Alin i DHOFAR.

Powitanie nowych osób – W. Burzyński
Planetarium (budowa) w Szkole Sióstr Misjonarek – F. Chodorowski
Model układu planetarnego TRAPPIST-1: budowa w skali 1 cm na 40.000 km oraz ich prezentacja w programie Stellarium – G. Murawski
Zbliżające się imprezy – Podlaski Festiwal Nauki i Sztuki i możliwe pokazy nieba z prelekcjami na festynach w Czeremsze i Michałowie – Ł. Wołyniec
Zakrycia gwiazd ZC 626 i ZC 635 przez Księżyc – W. Burzyński i M. Jarmoc
Prezentacje artykułów w „Uranii”, „Astronomii” i „Proximie” – G. Murawski

Obecni członkowie (16): Wojciech Burzyński, Gabriel Murawski, Maciej Borkowski, Tomasz Białkowski, Szymon Dykiert, Anatol Matwiejczyk, Krzysztof Chomczyk, Michał Chodorowski, Szczepan Klepacki, Maciej Jarmoc, Łukasz Wołyniec, Anna Pryczynicz, Franciszek Chodorowski, Marcin Wojnicz, Piotr Gibulski, Mateusz Bielski

Obecni goście (4): Zygmunt St. Perkowski, Aneta Czemiel, Daniel Borowiec, Paulina Bojarska.

Dziękujemy za bardzo liczne przybycie i zapraszamy na kolejne spotkanie, które odbędzie się 4 kwietnia 2017 roku o godzinie 18:00.

Zakrycia gwiazd ZC 626, ZC 635 (Hiady) – 04.03.2017

5 marca 2017ObserwacjeGabriel Murawski

Wojciech Burzyński oraz Maciej Jarmoc zarejestrowali zakrycia dwóch jasnych gwiazd, które miały miejsce wieczorem 4 marca 2017 roku. Jakość nieba była bardzo słaba (chmura wysoka), jednak udało się uchwycić dwie okultacje przez Księżyc. Obserwacje przeprowadzono w Ignatkach (koło Białegostoku) za pomocą teleskopu Sky-Watcher Dobson 305/1500, kamery NOVUS NVC GDN5811C-2 i insertera T. Wężyka.

Obie gwiazdy były podwójne, tego jednak nie widać przy analizie nagrań.

ZC 626 (48 Tau), 6,3 mag => 19:03:36,17 UT
Wcześniej od efemerydy o 0,2 sek, O-C = -0,02″

ZC 635 (gamma Tau), 3,7 mag => 21:03:34,02 UT
Wcześniej od efemerydy o 0,3 sek, O-C = -0,03″